วิถีชีวิตที่เปลี่ยนไป….ของคนดอยที่ไชยปราการ
เมื่อกลับบ้านพักที่ไชยปราการเดือนกันยายน ๒๕๕๓ ได้พบปะสนทนากับครูผู้ช่วยท่านหนึ่ง ที่ได้รับการจ้างงานจากบริษัทเอกชน ให้ช่วยสอนที่บ้านป่าหนา ซึ่งเป็นหมู่บ้านที่ผมเคยไปสอน สมัยที่ลาออกจากเป็นคนกรุงเทพฯ มาเป็นครูดอยใหม่ ๆ ระยะเวลาแค่ ๑ ปีชนเผ่าหมู่เซอที่ไชยปราการเปลี่ยนไปมากเหลือเกินครับ ผมไปเป็นครูอาสาเมื่อกลางปี ๕๐ ทั้งหมู่บ้านมีรถยนต์เพียง ๓ คัน พอปี ๕๒ รถยนต์พุ่งพรวดขึ้นเป็น ๘ คัน หากติดตามข่าวสารเป็นระยะจะสังเกตุได้ว่า ๓ อำเภอโซนเหนือของจังหวัดเชียงใหม่ ฝาง แม่อาย และไชยปราการ จะมีข่าวจับยาเสพติดบ่อยมาก จึงไม่ต้องสงสัยว่าอะไรเป็นสาเหตุของความเปลี่ยนแปลงในวิถีชีวิตของเผ่ามูเซอ ทั้งนี้รวมไปถึงอำเภอติดชายแดนของจังหวัดเชียงราย ไม่ว่าจะเป็น แม่สาย แม่จัน แม่ฟ้าหลวง แม่สรวย และอำเภอเมืองเชียงราย หลาย ๆ หมู่บ้านที่ กศน.ทำงานเราที่เป็นครู ก็รู้ทั้งรู้ แต่ต้องคิดอยู่เสมอว่า อย่าไปยุ่งกับยาเสพติด และอย่าให้ยาเสพติด มายุ่งกับเรา หลายหมู่บ้านผู้นำหรือญาติผู้นำเหล่านั้นเป็นผู้ที่ถูกเพ่งเล็งจากเจ้าหน้าที่บ้านเมือง แต่ด้วยความที่เป็นผู้นำชุมชน บางคนเป็นถึงผู้ใหญ่บ้าน หรือผู้ช่วย ทำให้หน่วยงานราชการต่างเกรงใจ และในเทศกาลกินข้าวใหม่ในเดือนตุลาคม และเทศกาลกินวอของชนเผ่าลาหู่ จะมีผู้นำจากพื้นราบ กำนัน